EDEBİYAT VE TOPLUM İLİŞKİSİ:
*Edebiyat, düşüncelerin, duyguların ve hayallerin insanlara estetik bir zevk içerisinde aktarılması sanatıdır.
*Düşünceler, duygular ve hayaller insana ait özelliklerdir.
*İnsan ise toplumu oluşturan çekirdek bir yapı özelliği taşır.
*İnsanların hayalleri, duyguları ve düşünceleri de ait olduğu toplumun özelliklerini barındırır.
*Bu nedenle ortaya konmuş bir edebi eseri, ait olduğu toplumdan ayrı değerlendirmek yanlış olur.
*Sanat, siyaset, bilim, felsefe, ekonomi, din, tarih gibi her alan; sevgi, nefret, korku, öfke, üzüntü, sevinç, arzu, aşk, mutluluk, mutsuzluk gibi her duygu; kısacası insanı ilgilendiren her şey edebiyatın ilgi alanına girer.
*Edebî metinler, sosyal hayatın bir parçasıdır ve sosyal bir çevrede ortaya çıkar.
*Herhangi bir dönemde yazılmış edebi bir eser incelendiğinde, eserin ait olduğu toplumun yaşam biçimi hakkında ipuçları bulabiliriz.
*Sanatın, toplum özelliklerini barındırması, toplum sorunlarını dile getirmesi ve bununla birlikte toplumsal değişimde söz sahibi olması söz konusudur.
*Edebiyat toplumun ifadesidir, aynasıdır.
*Toplumdan uzaklamış bir edebiyat varlığını sürdüremez.
*Edebiyat ile toplum, toplum ile edebiyat karşılıklı olarak birbirlerini etkilerler.
*Edebiyat, toplumun sorunlarına kayıtsız kalamaz.
*Yazın gücü, kitleleri etkiler ve toplumsal değişimlere katkı sağlar.
*Toplum içindeki değişimler de edebiyata yansır.
*Böylece değişim sürecinin çarkları tamamlanmış olur.
*Edebiyat; toplumsal varoluşun ve millî kimliğin, düşünce ve sanat alanında inşası ve gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli bir araçtır.
*Siyasal gelişmeler, savaşlar, göçler, din ve medeniyet değişiklikleri gibi toplum hayatını derinden etkileyen her şey, edebiyatta yankı bulmuştur.
*İnsan ve toplum hayatındaki her değişim edebiyatı kuşatmış, edebiyatça kuşatılmıştır.
*Sanatçının, eserini üretirken toplumsal gerçeklikten bağımsız hareket etmesi düşünülemez.
*Sanatçı, ait olduğu toplumun kültür kodlarını taşıdığından; edebiyat, içinde doğduğu sosyal yapının tanığı durumundadır.
*Yazarlar, içinden çıktığı toplumun duyuş ve düşünüşünü eserlerine yansıtır.
*Örneğin Milli Mücadele'yi yaşayan sanatkâr ve yazarlar, bu durumdan etkilenmişler ve eserlerinde de bu etkiyi belli bir oranda göstermişlerdir.
*Orhan Kemal, Fakir Baykurt, Kemal Tahir, Yaşar Kemal, Aziz Nesin gibi toplumsal gerçekçi yazarlar toplumdaki düzensizlik ve çatışmalar ile köy gibi küçük yerleşim yerlerinin sorunları üzerinde yoğunlaşmış; eserlerini ağa-köylü, öğretmen-imam, halk-yönetici, zengin-fakir, güçlü-güçsüz, aydın-cahil gibi belirgin farklılıklar üzerine kurmuşlardır.
Hiç yorum yok